تغییر، بخشی طبیعی از زندگی است که همه ما با آن مواجه می‌شویم، اما برای کودکان، پذیرش تغییر می‌تواند چالشی جدی باشد. از جابه‌جایی به خانه جدید گرفته تا ورود به یک مدرسه جدید یا حتی تغییرات کوچک در برنامه روزانه، همه این موارد می‌توانند برای کودکان دشوار باشند. قصه‌گویی، یکی از ابزارهای قدرتمند برای کمک به کودکان در درک و پذیرش تغییر است. این روش با ارائه داستان‌هایی که احساسات، موقعیت‌ها و تجربیات مشابه را به تصویر می‌کشند، می‌تواند به کودکان کمک کند تا تغییرات را به‌راحتی بپذیرند.
چرا قصه‌گویی برای پذیرش تغییر مؤثر است؟
ایجاد همذات‌پنداری: کودکان از طریق داستان‌ها می‌توانند با شخصیت‌هایی که در موقعیت‌های مشابه قرار دارند، همذات‌پنداری کنند. این امر باعث می‌شود که احساس تنهایی آن‌ها در مواجهه با تغییر کاهش یابد.
انتقال پیام‌ها به شکل غیرمستقیم: قصه‌ها به‌طور غیرمستقیم می‌توانند پیام‌های مهمی را درباره پذیرش تغییر و تطبیق با شرایط جدید منتقل کنند، بدون اینکه کودک احساس فشار کند.
تقویت مهارت‌های حل مسئله: داستان‌هایی که شخصیت‌های آن با چالش‌هایی روبرو می‌شوند و راه‌حل‌هایی پیدا می‌کنند، به کودکان کمک می‌کنند تا در مواجهه با تغییرات، راه‌حل‌هایی برای مشکلات خود پیدا کنند.
کاهش اضطراب: شنیدن داستان‌هایی که نشان می‌دهند تغییر می‌تواند به تجربیات مثبت منجر شود، به کاهش اضطراب کودکان کمک می‌کند.
چگونه از قصه‌گویی برای کمک به کودکان استفاده کنیم؟
انتخاب داستان‌های مناسب: داستان‌هایی را انتخاب کنید که موضوع آن‌ها با تغییراتی که کودک شما تجربه می‌کند، مرتبط باشد. برای مثال، اگر کودک به مدرسه جدیدی می‌رود، داستانی درباره شخصیتی که همین تجربه را داشته است، بسیار مفید خواهد بود.
استفاده از زبان ساده و قابل‌فهم: زبان قصه باید ساده و قابل‌فهم برای سن و سطح درک کودک باشد. جزئیات بیش از حد یا مفاهیم پیچیده می‌توانند کودک را گیج کنند.
تشویق کودک به شرکت در قصه: از کودک بخواهید که نظر خود را درباره شخصیت‌ها و تصمیمات آن‌ها بیان کند. این کار به او کمک می‌کند تا احساس درگیری بیشتری با داستان داشته باشد.
ایجاد داستان‌های سفارشی: اگر داستان‌های آماده نتوانستند کاملاً نیاز کودک شما را برآورده کنند، می‌توانید داستان‌هایی بر اساس موقعیت خاص کودک خلق کنید. این داستان‌ها می‌توانند شامل نام، تجربیات و احساسات کودک باشند.
دکتر سارا محمدی، روان‌شناس کودک و نوجوان، درباره استفاده از قصه‌گویی برای کمک به کودکان می‌گوید: "قصه‌ها ابزاری فوق‌العاده برای برقراری ارتباط با کودکان هستند، زیرا آن‌ها از طریق قصه‌ها می‌توانند دنیای پیچیده اطراف خود را بهتر درک کنند. در مواجهه با تغییرات، قصه‌گویی می‌تواند به کودکان کمک کند تا احساسات خود را بشناسند، با آن‌ها کنار بیایند و دیدگاه مثبتی نسبت به تغییرات داشته باشند."
تغییر می‌تواند برای کودکان چالش‌برانگیز باشد، اما قصه‌گویی راهی مؤثر و دوست‌داشتنی برای کمک به آن‌ها در پذیرش این تغییرات است. با استفاده از داستان‌هایی مناسب و مرتبط، والدین و مربیان می‌توانند به کودکان کمک کنند تا تغییر را به عنوان بخشی طبیعی از زندگی بپذیرند و با اعتمادبه‌نفس بیشتری با آن روبرو شوند. به یاد داشته باشید که مهم‌ترین نکته، گوش دادن به کودک و همراهی با او در این مسیر است.
